Ακμή

 

Η ακμή είναι μια πολύ συνηθισμένη δερματοπάθεια που παρατηρείται σε εφήβους, αλλά και σε ενηλίκους. Αποτελεί πάθηση των σμηγματογόνων αδένων που αφθονούν στο πρόσωπο, στη ράχη και στο στήθος. Ξεκινάει κατά τη διάρκεια της εφηβείας (στα κορίτσια με την έναρξη της εμμήνου ρύσεως), όπου εμφανίζονται και τα πρώτα αντιπαθητικά σπυράκια. Οι τύποι των σπυριών στην ακμή είναι:

Οι φαγέσωρες, άσπροι - μαύροι
Οι βλατίδες, τα κόκκινα σπυριά
Οι φλύκταινες, σπυριά με πύον
Τα οξείδια (κύστεις)

Οι φλύκταινες και τα οξείδια όταν φύγουν, μπορεί να αφήσουν ουλές. Σημάδια ή ουλές μπορούν να γίνουν και όταν ο ασθενής πιέζει τα σπυριά και τα ερεθίζει.

Η ακμή, αν και δεν έχει αξιόλογη επίδραση στη σωματική υγεία του ατόμου, έχει σοβαρές ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Τα νέα άτομα με ακμή διακατέχονται από άγχος και φόβο απόρριψης από το αντίθετο φύλο. Έχουν μειωμένη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, με συνέπεια χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο ή στην εργασία. Σε πολλά άτομα τα σημάδια της ακμής στο πρόσωπο αποτελούν ένα τείχος που τους χωρίζει από τον έξω κόσμο.

ΑΚΜΗ ΜΕΤΑ ΤΑ 30

Σε πολλούς η ακμή φουντώνει μετά την ηλικία των 30 και μπορεί μέχρι τα 60 να δημιουργεί προβλήματα στο πρόσωπο. Στους ενηλίκους η ακμή οφείλεται κυρίως σε ορμονικά αίτια. Τα σπυριά είναι πιο βαθιά και πονάνε περισσότερο από εκείνα της εφηβείας.

Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς από τους άνδρες της ίδιας ηλικίας. Κάθε ορμονική διακύμανση, όπως προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, διακοπή αντισυλληπτικού χαπιού, εγκυμοσύνη, κλιμακτήριος, μπορεί να πυροδοτήσει την ακμή σε γυναίκες αυτής της ηλικίας.

Η αυξημένη παραγωγή τεστοστερόνης στον οργανισμό μπορεί να δώσει το μήνυμα να αυξηθεί η παραγωγή σμήγματος. Στην ηλικία αυτή, ο διαβήτης επίσης μπορεί να αποτελέσει αιτία να εμφανιστούν σπυράκια. Το στρες φαίνεται ότι παίζει ρόλο στην εμφάνιση της ακμής, καθώς οι ορμόνες του στρες μαζί με την τεστοστερόνη προκαλούν αύξηση της παραγωγής σμήγματος.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Η ακμή είναι πάθηση της τριχοσμηγματογόνου μονάδας. Στη δημιουργία της ακμής συμβάλλουν και άλλοι παράγοντες πέρα από την υπερλειτουργία του σμηγματογόνου αδένα και την υπερέκκριση ανδρογόνων.

Λόγω πλημμελούς κερατινοποίησης, αποφράσσεται το στόμιο του τριχοσμηγματογόνου πόρου, με αποτέλεσμα άθροιση του σμήγματος, περαιτέρω διάταση και τελικά ρήξη του τριχοθυλάκου. Σημαντικός παράγοντας για τη δημιουργία της ακμής είναι το προπιονικό βακτήριο της ακμής (P. Acnes) το οποίο είναι φυσιολογικός έποικος του τριχοσμηγματογόνου πόρου.

Όταν όμως αυξηθεί σε αριθμό, προκαλεί διάσπαση των τριγλυκεριδίων του σμήγματος και στη συνέχεια εντείνει την παραγωγή ελευθέρων λιπαρών οξέων που προκαλούν ερεθισμό στο δέρμα.

Άλλοι πρόσθετοι παράγοντες που εμπλέκονται στην αιτιοπαθογένεια της νόσου είναι: γενετικοί παράγοντες (γονείς με το ίδιο λιπαρό δέρμα), εξωγενείς παράγοντες (καλλυντικά, φάρμακα, κλιματολογικές συνθήκες).

ΜΟΡΦΕΣ

Εκτός από την κοινή ακμή των εφήβων και τη ροδόχρου ακμή των ενηλίκων, υπάρχουν κι άλλες μορφές ακμής:

Νεογνική ακμή: Εμφανίζεται μετά τη γέννηση συνήθως σε αγόρια. Έχει τη μορφή εξανθημάτων στα μάγουλα. Υποχωρεί, ωστόσο, σε έξι μήνες.

Επαγγελματική ακμή: Εμφανίζεται σε εργαζομένους που έρχονται σε επαφή με ορυκτέλαια. Εντοπίζεται σε μηρούς και βραχίονες.

Τροπική ακμή: Εμφανίζεται κυρίως σε ναυτικούς που εργάζονται σε ζεστούς και υγρούς χώρους, όπως είναι τα μηχανοστάσια. Εντοπίζεται στη ράχη, στο στέρνο και στον κορμό.

Ιατροφαρμακευτική ακμή: Εκδηλώνεται έπειτα από χορήγηση φαρμάκων, όπως τα ανδρογόνα, τα αναβολικά ή η κορτιζόνη, τα αντιεπιληπτικά.

Ακμή από καλλυντικά: Εντοπίζεται σε ενήλικες γυναίκες και οφείλεται σε χρήση καλλυντικών που περιέχουν φαγεσωρογόνα υλικά όπως βαζελίνη, λανολίνη, φυτικά ή χημικά έλαια.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Για να καθαρίσετε ένα δέρμα με τάση ακμής ζητήστε από τον φαρμακοποιό σας ένα ειδικό σαπούνι για λιπαρά νεανικά δέρματα με προβλήματα .

Χρησιμοποιείστε μια λοσιόν με οξέα όπως σαλικυλικό, αζελαικό , γλυκολικό κ.α ώστε να επιτύχετε κερατόλυση της επιφανειακής στοιβάδας του δέρματος γνωστή και ως κεράτινη στοιβάδα .

Ενυδατώστε με μια κρέμα όχι απλά μη λιπαρής υφής αλλά με την ένδειξη oil-free

Μερικές οδηγίες είναι οι εξής:

Τοπική αγωγή για πρόληψη νέων αλλοιώσεων (Αζελαϊκό, Ανταλαπένη, Ρετινοϊκό οξύ, Ταζαροτένη).

-Αποφυγή κακοποίησης των βλαβών της ακμής από τον ασθενή ή από τον αισθητικό.
-Αντενδείκνυται ο ‘καθαρισμός’ από αισθητικό κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Κακοί χειρισμοί μπορεί να προκαλέσουν ρήξη τριχοσμηγματογόνου μονάδας και έγχυση του περιεχομένου της στο χόριο.
-Αποφυγή υγρασίας και υπερβολικής θερμότητας.

ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Υπάρχουν πολλές δερματολογικές αγωγές για την ακμή ανάλογα με τον τύπο και τον βαθμό.

ΗΠΙΑ ΑΚΜΗ

Μπορεί να αντιμετωπισθεί με διάφορες θεραπευτικές αλοιφές με κύρια συστατικά τους την ερυθρομυκίνη , το υπεροξείδιο του βενζολίου , την ισοτρετινοίνη , την κλυνδαομυκίνη κ.α

ΜΕΤΡΙΑ ΑΚΜΗ

Με την χρήση των παραπάνω αλοιφών σε συνδυασμό ή όχι με αντιβιοτική θεραπεία υπό την συμβουλή και την παρακολούθηση δερματολόγου όπως είναι δοξυκυκλίνη , τετρακυκλίνες κ.α

ΒΑΡΙΑ - ΚΥΣΤΙΚΗ - ΟΖΟΚΥΣΤΙΚΗ ΑΚΜΗ

Θεραπεύεται μόνο με ισχυρή αγωγή και από του στόματος χρήση με την δραστική ουσία της ισοτρετινοίνης υπό την ολοκληρωτική επίβλεψη του δερματολόγου ο οποίος κατά τη διάρκεια της θεραπείας θα σας ζητά ανά μήνα αναλυτικές εξετάσεις αίματος για τα επίπεδα των υπατικών ενζύμων SGOT/AST και SGOT/ALT .

Το ποσοστό επιτυχίας είναι σχεδόν μόνιμο και οριστικό με εξαίρεση κάποιες περιπτώσεις όπου έχουμε υποτροπή της νόσου .